Dynamiek
Algemeen:
Dynamiek geeft in een compositie de sterkte waarop een toon word gespeeld aan. Dit word gedaan met de dynamische tekens.
Het word dynamiek heeft meerdere betekenissen (synoniemen), maar in de muziek word er bedoeld naar de “klanksterkte” van een compositie of een stuk daar uit. In de muziek worden er veel Italiaanse worden gebruikt om de dynamiek van een compositie uit te drukken, net zoals bij tempo. Er zit alleen wel verschillen in de vormen van hard spelen. Dit ligt namelijk aan, smaak en de soorten muziekinstrumenten. Bij een trompet klinkt hard bijvoorbeeld anders dan bij een klarinet.
Dynamiek is over het algemeen heel belangrijk voor het karakter van een compositie, een zacht gespeelde melodie geeft een ander gevoel en effect of de luisteraar dan een hard gespeelde melodie. Maar ook voor spanningsopbouw -en afbouw word dynamiek veel gebruikt. Zo geeft een toenemende dynamiek, die steeds luider word, een verhoogde spanning. Dynamiek kan ook voor diversiteit in een compositie zorgen, zoals contrasten in een melodie of compositie. Dit kan gedaan worden door na een zachte passage van een compositie, weer luid in te zetten.
Dynamische tekens
Dynamische tekens worden met Italiaanse worden opgeschreven. De dynamiek wordt in bladmuziek aangegeven door deze tekens. Deze tekens worden altijd met de afkorting opgeschreven. Het toegevoegde word “-issimo” heeft een versterkend effect.
pp = pianissimo = heel zacht
p = piano = zacht
mp = mezzo piano = matig zacht
mf = mezzo forte = matig sterk / hard
f = forte = sterk /hard
ff = fortissimo = heel sterk
In de muziek worden er ook nog dynamische tekens gebruikt om wijzigingen in de speelwijze aan te geven, deze tekens worden “Crescendo” en “Decrescendo” genoemd. Deze Crescendo’s worden niet altijd met een teken aangegeven. Er zijn twee mogelijkheden, een crescendo word alleen aangegeven met de afkorting, “cresc.” en “decresc” of de termen worden aangegeven met een teken deze teken kan je in de foto’s hier onder zien.
Dynamische Termen:
Voor dynamiek worden er ook nog andere termen gebruikt om een verandering in een compositie aan te duiden. Het hangt erg van de stijl van de muziek af namelijk hoe er met de dynamiek wordt omgegaan. Twee dynamieken die vaak terug komen zijn, “terrassendynamiek” en “overgangsdynamiek.”
De term terrassendynamiek wordt gebruikt om een plotselinge dynamische verandering aan te geven. Een voorbeeld is wanneer een luide passage klinkt die ineens gevolgd wordt door een zachte passage. Het gebruik van terrassendynamiek is kenmerkend voor muziek uit de barok. Een luide passage word dan namelijk zacht herhaalt.
De term overgangsdynamiek word gebruikt voor een geleidelijke dynamische verandering.
Omdat de verandering geleidelijk gaat, worden de termen crescendo en decrescendo gebruikt.